Afurðastöðvar hafa tilkynnt um 2-5% hækkun til kjötvinnsla á landinu vegna lambakjöts, á meðan bændur fá mun lægra fyrir sauðféð. Þetta þýðir að sauðfjárbændur fá minna fyrir sína vinnu en neytendur þurfa engu að síður að borga meira fyrir lambakjötið.
Steinþór Skúlason, forstjóri SS, segir það full einfalt mál að tala um að fyrirtækið lækki verð til bænda en hækki til neytenda, en SS er aðeins eitt fyrirtæki af nokkrum sem hefur ákveðið að hækka verðið til kjötvinnslu.
„Þessi lækkun til bænda dugar ekki til þess að rétta af reksturinn, auk þess sem lambakjötið hefur lítið sem ekkert hækkað í nokkur ár,“ segir Steinþór. Spurður hvort þessi hækkun, sem mun líklega skila sér í 2-5% hækkun á lambakjöti, sé til komin vegna þess að illa gangi á erlendum mörkuðum, svarar Steinþór:
„Þetta er ekki þannig að ef illa gengur á útflutningsmarkaði, þá sé verð hækkað, og svo lækkað aftur ef vel gengur.“
Hann segir það ekki koma neinum á óvart að það hafi verði bullandi taprekstur á sláturhúsunum og margt komi til; svo sem lægra verð á gærum, sem má rekja til viðskiptabanns Rússa, og svo veiku pundi vegna Brexit.
Steinþór bætir svo við: „Það sem bætir hag sláturhúsanna, bætir hag bænda fyrir rest.“
Ágúst Andrésson, forstöðumaður hjá Kaupfélagi Skagfirðinga, segir í skriflegu svari að það sé óhjákvæmilegt að hækka ferð á sauðfjárafurðum til að mæta „þeim kostnaðarhækkunum sem fallið hafa á greinina og við úrvinnslu á afurðum,“ eins og segir í svarinu. Hann tiltekur nokkur atriði, þau eru sterk staða krónunnar, veiking einstakra gjaldmiðla, og önnur vandamál tengd erlendum mörkuðum.
Svo segir í svarinu: „Við höfum lofað okkar innleggjendum því, að ef betur tekst til við sölu á okkar afurðum á erlendum mörkuðum, þá munum við bæta þeim upp afurðaverðið í mars.“
Jóhannes Gunnarsson, formaður neytendasamtakanna, segir hækkunina koma spánskt fyrir sjónir og hreinlega ekki ganga upp í sínum huga.
„Á sama tíma og þeir lækka verð til bænda, þá kemur það fram í hærra verði fyrir neytendur, það gengur engan veginn upp og ég hvet alla aðila til þess að skoða það mál betur,“ segir Jóhannes.
Hann gagnrýnir ennfremur að neytendur sem og sauðfjárbændur eigi að axla ábyrgð á slæmu gengi fyrirtækjanna á erlendum mörkuðum. „Ef það á að gera það, þá er í raun verið að taka aftur upp útflutningsbætur, en það var samdóma álit þjóðarinnar á sínum tíma að leggja það kerfi niður.“