Vonir eru við það bundnar að lagalegt bindandi þverþjóðlegt samkomulag náist um loftslagsmál á loftslagsráðstefnunni sem lýkur í París nú um helgina. Fyrir liggja samþykkt textadrög til grundvallar nýju samkomulagi um samdrátt á losun gróðurhúsalofttegunda á heimsvísu. Markmiðið er að takmarka hlýnun jarðar við 2 gráður til næstu aldamóta.
Mikið er undir en talið er að ef ekkert verður að gert geti hitastig á jörðinni hækkað um fjórar gráður á þeim tíma, miðað við það sem var fyrir iðnbyltinguna. Slík hækkun myndi valda miklum hörmungum en milliríkjanefnd Sameinuðu þjóðanna metur það svo að áhrif slíkra loftslagsbreytinga yrðu alvarleg, víðtæk og óafturkræf. Sjávarborð myndi hækka vegna bráðnunar íss, einkum á Suðurskautslandinu og Grænlandi. Öfgar yrðu meiri í veðri, ofurstormar, fimbulkuldi og hitabylgjur tíðari og öfgafyllri. Vatn yrði ýmist of eða van, langvinnir þurrkar eða mikil flóð. Hætt er við útbreiðslu sjúkdóma vegna loftslagsbreytinganna, eyðileggingu uppskeru og aukinni fátækt. Ástandið, þar sem barist er um vatn eða uppskeru, gæti leitt af sér stríð og fjöldaflutninga. Það sem við sjáum í dag í þeim efnum er aðeins upphaf slíks, fari allt á versta veg.
Það er því sannkölluð ögurstund í París. Við Íslendingar eigum allt undir, eins og allar aðrar þjóðir, að vel takist til. Við búum að sönnu við hagstæðar aðstæður þar sem við nýtum endurnýjanlega orkugjafa til rafmagnsframleiðslu og upphitunar húsa en verðum eins og aðrir að leggja okkar af mörkum. Athyglisvert var – og nánast áfall – að lesa það í Fréttatímanum síðastliðinn föstudag að CO2 útblástur á hvern íbúa er næstmestur á Íslandi af Evrópuþjóðum. Meginástæðan er vegna framræsluskurða þar sem votlendi er ræst fram sem veldur gríðarlegu útstreymi og breytir ástandi landsins og vistkerfis þess. Enn er verið að grafa þessa skurði með ríkisstyrkjum. Brýnt er að taka mun fastar á endurheimt þessa votlendis með því að moka ofan í alla óþarfa skurði sem skera landið þvers og kruss.
Sé litið til heimsins alls bera hinar þróuðu og iðnvæddu þjóðir mesta ábyrgð á ástandinu. Þær hafa notað bróðurpart þess jarðefnaeldsneytis sem komið hefur upp úr jörðinni. Þróunarríkin geta hins vegar ekki staðið hjá – og allra síst risaríki í örri þróun eins og Indland og Kína. Árangur næst ekki nema allir taki höndum saman.
Áhrif útblásturs gróðurhúsalofttegunda er afar sýnilegur á norðurslóðum. Við sjáum jöklana gefa eftir og súrnun hafsins er mikið áhyggjuefni. Þessi þróun snertir hagsmuni okkar Íslendinga beint. Íslendingar ætla sér að fylkja liði með Evrópusambandsþjóðunum og Noregi með því að minnka losun gróðurhúsalofttegunda um 40% fyrir árið 2030. Það kostar í senn átak og fjármuni, en undan því verður ekki vikist. Forsætisráðherra greindi frá fyrirhuguðum verkefnum Íslendinga í ræðu sinni á Parísarráðstefnunni þar sem markmiðið er að hraða minnkun kolefnislosunar af samgöngum, fiskiðnaði og landbúnaði í samstarfi við fyrirtæki á þeim sviðum. Þá stendur til að auka við skógrækt og uppgræðslu.
Baráttan á heimsmælikvarða kostar líka óheyrilega fjármuni. Bandaríkjaforseti vék að því nýverið að verja þyrfti æ stærri hluta af fjármunum ríkja til þess að takast á við þann vanda sem við blasir.
Árangur næst þó ekki nema til komi bylting í notkun orkugjafa og horfið verði frá nýtingu jarðefnaeldsneytis. Það er hægara sagt en gert en sá heimskunni þáttagerðarmaður á sviði náttúruvísinda, sjónvarpsmaðurinn David Attenborough, segir að þróun ódýrari orkugjafa en jarðefnaeldsneytis sé lykillinn að því að draga úr hlýnun jarðar. Hann segir að orku sólar vera lykilinn að lausninni, mannkynið noti aðeins brotabrot af geislunum sem sólin baðar jörðina á hverjum degi. Til nýtingar sólarorku verði helstu vísindamenn jarðar að taka höndum saman svo hægt verði að safna, miðla og geyma orku á ódýrari máta en þá orku sem nú fæst með jarðefnaeldsneyti.
The post Ögurstund í París appeared first on Fréttatíminn.