„Bridds er fyrir alla. Það þykir sannað að bridds er ein besta heilaíþróttin til að halda manni skörpum. Það eru minni líkur á að þeir sem spila bridds fá eilliglöp eða alzheimer,“ segir Hjördís Eyþórsdóttir atvinnumaður í bridds sem búsett er í New York í Bandaríkjunum þar sem hún spilar bridds alla daga og er alltaf að læra eitthvað nýtt. Hjördís varð heimsmeistari í bridds árið 2013 með bandaríska kvennalandsliðinu, en níu sinnum hefur hún verið í öðru eða þriðja sæti. Þá hefur hún unnið níu Bandaríkjatitla og þrettán sinnum verið í öðru sæti. „Ég er alveg á toppnum í hópi kvenspilara heimsins í dag. Það þýðir ekki endilega að sé eitthvað góð, bara að ég sé betri en flestir aðrir,“ segir hún hlæjandi, nýkomin heim úr briddsklúbbum þegar blaðamaður nær tali af henni símleiðis.
Kunni ekkert á fyrsta mótinu
Það var í raun algjör tilviljun sem réði því að Hjördís byrjaði að spila bridds, en það var fyrir tilstilli föður hennar sem vantaði eitt sinn félaga á briddsmóti sem hann langaði að keppa á.
„Ég byrjaði að spila seinna en margir aðrir. Ætli ég hafi ekki verið tvítug. Þetta byrjaði þannig að pabbi, sem bjó í Sandgerði, hringdi í mig og sagði mér að það væri briddsmót framundan hjá briddsfélaginu Muninn og vildi fá mig með. Ég benti honum á að ég spilaði ekki bridds en hann sagði að það væri í góðu lagi, ég ætti bara að koma og hann myndi kenna mér um kvöldið,“ segir Hjördís og skellir uppúr. En fyrir þá sem ekki vita er meira en að segja það að læra bridds og það tekur flesta lengri tíma en eina kvöldstund að læra undirstöðuatriðin. „Þegar maður lærir bridds þá tekur svona fimm ár að læra undirstöðuatriðin og tíu ár að verða sérfræðingur, sem eingöngu tvö prósent af briddsspilurum verða.“
Þetta vissi Hjördís hins vegar ekki þegar faðir hennar boðaði hana í briddskennslu á sínum tíma. Þannig að hún sló til og keppti á fyrsta briddsmótinu sínu eftir að hafa lært bridds í nokkra klukkutíma.
„Pabbi spilaði reyndar engan keppnisbridds, hann spilaði bara heimabridds. En ég fór með honum og hitti nokkra vini hans á föstudagskvöldi. Hann kenndi mér að telja í bunka og gera eitthvað. Ég fór með þá kunnáttu að vopni á mótið á laugardegi og kunni auðvitað ekki neitt. En ég sá strax að þetta var það skemmtilegasta sem ég hafði nokkurn tíma gert. Ég svoleiðis heillaðist.“
Faðir Hjördísar vissi að henni þótti gaman að spila og það var ástæðan fyrir því að honum datt í hug að draga hana með sér á briddsmót. „Ég spilaði mikið vist þegar ég bjó á Akranesi sem krakki og hafði gott sens fyrir spilum. Fimmtudagskvöld og sunnudagar voru í uppáhaldi hjá mér því þá fékk ég að fara með frænku minni eða ömmu í spil. Ég var átta, níu ára þegar ég var farin að vinna kellingarnar í vist og þær voru ekkert alltof ánægðar með það. Þá voru sólstólar eða eitthvað annað flott í aðalvinning. Ég elskaði mest af öllu að fá að spila.“
Leitaði uppi spilafélaga
Fyrir utan föður sinn og vini hans þekkti Hjördís enga sem spiluðu bridds en hún hafði þó upp á strák í Reykjavík sem kunni eitthvað aðeins að spila og fékk hann til að fara á mót með sér. „Við vorum langneðst á mótinu, sem kom ekki á óvart, en ég sá þar unga stelpu, Önnu Þóru Jónsdóttur, sem var að horfa á. Ég fór til hennar og spurði hvort hún spilaði bridds. Hún sagði nei og ég sagði að það væri fínt, ég gerði það ekki heldur og spurði hvort hún vildi spila við mig.“
Kom þá í ljós að móðir Önnu Þóru var einn besti kvenbriddsspilari Íslands, Esther Jakobsdóttir, og báðu þær hana um að kenna sér að spila. Fljótlega kepptu þær saman á sínu fyrsta móti og unnu. „Við kunnum ekki neitt en unnum af einhverjum dularfullum ástæðum og það var ekki aftur snúið þaðan.“
Hjördís fékk í kjölfarið marga góða að spila við og lærði heilmikið af þeim. Hún segist hins vegar hafa dottið í lukkupottinn þegar hún fékk Ásmund Pálsson til að spila við sig. „Hann var sennilega besti briddsspilari Íslands fyrr og síðar. Hann kenndi mér allt sem ég kann.“
Ásmundur lést sama dag og Hjördís vann heimsmeistaratitilinn, þann 29. september árið 2013. „Hann fylgdist með mér spila fram að þeim degi. Það er svo verðmætt að eiga góða kennara,“ segir Hjördís sem hugsar hlýtt til síns gamla félaga og mentors.
Liðið þótti þjóðinni til skammar
Hjördís og Anna Þóra höfðu aðeins spilað einn vetur þegar þær voru sendar af Briddssambandi Íslands til að taka þátt á svokölluðu Ólympíumóti í bridds. Á svipuðum tíma spiluðu þær einnig á Norðurlandamóti. Hjördís viðurkennir að liðið hafi ekki verið mjög sterkt enda reynslan lítil hjá hluta hópsins. „Þegar verðlaunaafhendingin fór fram þá spurði ég stelpurnar í liðinu hvort við yrðum einhvern tíma svona góðar. Anna Þóra leit á mig og sagði: „Já, þú verður það.“ Hún er ótrúlega næm á alla hluti og er ein af mínum uppáhalds manneskjum.“
Þegar senda átti íslenska liðið á Norðurlandamótið í Bridds árið 1990 hafði landsliðsnefndin á orði, að sögn Hjördísar, að það ætti ekki að vera senda þetta kvennalandslið út, það væri þjóðinni bara til skammar, það væri svo lélegt.
„Þetta var mjög sterkt mót, en við gerðum okkur lítið fyrir og unnum. Við náðum gullinu og það kom öllum á óvart. Ekki læknaði það bakteríuna hjá mér,“ segir Hjördís hlæjandi. En fljótlega eftir þetta mót lagði Anna Þóra spilin á hilluna og Hjördís fór að spila við mentorinn sinn Ásmund Pálsson, fyrst á minni mótum en svo á opnum mótum. „Við hófum þá okkar sigurför saman og unnum hvert mótið á fætur öðru. Við unnum Kauphallarmótið annað árið sem það var haldið, en það var sterkasta mótið á Íslandi. Þetta voru 26 pör, 51 karlmaður og ég.“
Hjördís var þá einnig að keppa á mótum erlendis með íslenska kvennalandsliðinu og þegar hún var stödd á einu Evrópumótinu tók bandarískur útsendari eftir henni. Í kjölfarið var henni boðið að koma að út til Bandaríkjanna að spila til reynslu. „Þetta var það skemmtilegasta sem ég gerði þannig að ég var nú aldeilis til. Ég spilaði þar við flesta af bestu spilurunum Bandaríkjanna í eitt ár og hélt að ég færi bara aftur heim til Íslands eftir það, í byrjun árs 1995. En ég ákvað að láta að reyna á það að vera áfram úti og gerðist atvinnumaður í bridds.“
Giftist besta briddsspilara í heimi
Sama ár og Hjördís gerðist atvinnumaður kynntist hún fyrrverandi manninum sínum til fjórtán ára, eldflaugafræðingnum Curtis Cheek, sem að hennar sögn er einn albesti briddsspilari sem uppi hefur verið. En þau spiluðu mikið saman á sínum tíma. Curtis er frá Huntsville Alabama og þau bjuggu þar sín hjúskaparár. Hjördís er ennþá með annan fótinn í Alabama og á þar hús, þó að hún dveljist að mestu leyti í New York vegna spilamennskunnar.
Hjördís á einn son sem flutti út til hennar þegar hann fór í háskóla og hún segir stolt frá því að hann hafi verið búinn að klára tvær meistaragráður aðeins 21 árs að aldri. Hann býr líka í New York þar sem hann rekur sitt eigið fyrirtæki.
Og eftir 23 ára búsetu í Bandaríkjunum er Hjördís ekkert á leiðinni aftur til Íslands, þó að henni lítist nú ekki á stjórnmálaástandið úti. „Ég elska að búa í Bandaríkjunum og vil helst ekki búa neins staðar annars staðar. En ég elska Ísland og Íslendinga líka voðalega mikið. Huntsville Alabama minnir mig reyndar mikið á Ísland, nema veðrið.“
Spilar bridds alla daga
Hjördís gerir lítið annað en að spila bridds í New York. Eftir að hafa farið út með hundinn sinn á morgnanna mætir hún í klúbbinn og spilar. Stundum tvisvar á dag og þá jafnvel til tíu á kvöldin.
„Það er svo rosalega gaman að þessu. Ég hef enga atvinnu, ég spila bara bridds,“ segir Hjördís kímin. En þannig nær hún árangri og vinnur titla. „Til að verða góður þá þarf maður að leggja mikla vinnu í þetta. Maður þarf að vinna með makkernum sínum. Ég er með marga mismunandi makkera og þarf að vinna með þeim öllum til að ná árangri,“ segir Hjördís, en fyrir þá sem ekki vita er makker félagi í bridds.
Aðspurð hvað sé skemmtilegast við bridds er svarið einfalt: allt. „Það er aldrei leiðinleg mínúta í þessu. Það er allt skemmtilegt við þetta, sérstaklega hvernig maður notar heilabúið til að finna út hvað er í gangi við borðið. Þetta snýst um að sigra alla hina sem eru að gera nákvæmlega það sama. Maður þarf bara að vera klárari en þeir. Svo er mikill félagsskapur í þessu og keppnin gríðarleg. Það sem er líka svo skemmtilegt við bridds, er að maður er aldrei búinn að læra það. Maður getur lært eitthvað nýtt á hverjum degi og verður að þyrsta í meiri þekkingu.“ Almennt eru ekki peningaverðlaun í bridds, að sögn Hjördísar, nema kannski í einu móti á ári, og því snýst þetta aðallega um að vinna titla.
Samheldið samfélag
Þrátt fyrir að Hjördís sé löngu komin í hóp bestu briddsspilara heims vill hún ekki meina að hún kunni leikinn upp á tíu. „Því meira sem maður lærir því betur veit maður að maður veit ekki neitt. Og þegar maður er ungur þá veit maður aldrei hvað maður er vitlaus.“
Briddssamfélagið í Bandaríkjum er mjög stórt og virt að sögn Hjördísar og hún hefur myndað góðan vinskap við fólk víða um Bandaríkin. „Briddsheimurinn er eins og mafía. Það þekkja allir alla og ef það kemur eitthvað upp á hjá einhverjum þá þekkir einhver lækni, lögfræðing eða bifvélavirkja sem getur komið til bjargar. Þetta er mjög samheldinn hópur. Mikið af góðu fólki.“
Það eru margir sem tengja bridds við eldra fólk og sjá fyrir sér hóp af ellilífeyrisþegum að spila þegar þeir heyra á það minnst. En í briddsheiminum er það svo sannarlega ekki þannig og margir þeirra sem hafa náð hvað lengst hafa byrjað að spila mjög ungir. Að sögn Hjördísar er hins vegar mjög hollt fyrir eldra fólk að spila bridds, enda dregur það úr líkum á elliglöpum eins og hún minntist á í upphafi. Þá eru mörgt þekkt nöfn sem spila bridds. „Ég hef hitt Bill Gates og Warren Buffet. Þeir spila báðir. Ég þekki þá báða, ekki voða vel, en Bill Gates heilsa ég úti á götu.“
Hjördís fær hláturskast þegar blaðmaður spyr hvort það hafi hvarflað að henni föstudagskvöldið þegar hún spilaði bridds í fyrsta skipti, ásamt föður sínum og vinum hans í Sandgerði, að það yrðu örlög hennar að verða atvinnumaður í bridds. Hún nær að svara á milli hláturgusanna. „Nei, það hvarflaði sko ekki að mér. Þetta var bara eitthvað sem ég datt inn í fyrir algjöra tilviljun og gjörsamlega heltók mig.“