Kæra Magga Pála.
Við eigum stelpu sem er fædd í júní 2012. Svo dugleg og orkumikil stelpa, umhyggjusöm og uppátækjasöm. Hún er svo líka mikil tilfinningarvera og stjórnsöm. Hún vill ráða og stjórna öllu og ef hún er illa upp lögð þá missir hún gjörsamlega stjórn á sér þegar hún fær það ekki. Við höfum notað 1, 2, 3-aðferðina á hana sem virkar oft ágætlega en ekki ef hún verður of reið. Þá á hún það til að sparka lemja og klóra, öskra og láta öllum illum látum. Ef við hunsum hana reynir hún að skemma eitthvað eða meiða.
Hún varð svo reið um daginn að hún skellti hurð og náði að brjóta hana. Hún hefur líka sagt að hún vilji ekki eiga svona foreldra. Ég velti fyrir mér á þessum tímapunkti hvort hún væri strax orðinn unglingur. Við höfum reynt að tala rólega, hunsa, setja hana í einvist og taka af henni hluti eins og teiknimyndir. En það koma dagar sem bara ekkert virkar og hún er meira og minna í brjálæðiskasti allan daginn. Ég fékk til að mynda að labba með hana á háa c-inu í gegnum Smáralind um helgina því hún fékk ekki að vera lengur í tívolíinu.
Hvernig mælirðu með að tækla svona tilfinningaríkt og ráðríkt barn?
Ráðþrota foreldrar
Heilir og sælir, kæru foreldrar og til hamingju með hugmyndaríku og skapstóru stúlkuna ykkar. Ég fullvissa ykkur strax um að hún sýnir ekki sem við köllum frekju eða yfirgang viljandi – þvert á móti. Hún ræður einfaldlega ekki við að stöðva sig sjálf þegar skapofsinn tekur yfirhöndina.
Skapofsaköst og heilaþroski
Börn hafa ekki þann heilaþroska sem þarf til að stöðva sig þegar þau missa stjórn á skapi sínu í kjölfar sterkra, erfiðra tilfinninga og átaka sem hafa náðst að spinnast upp. Þau verða stjórnlaus og allir hlutaðeigandi ráðþrota þegar þangað er komið. En ekkert barn vill vera í þessum vanmætti stjórnleysis sem það hvorki skilur né ræður við. Þau vilja að sér takist vel til og fái hrós og jákvæða athygli frá fólkinu sem þau elska mest; foreldrunum.
R-reglurnar; röð, regla og rútína
Það fyrsta sem ég myndi ráðleggja ykkur er að halda heimilislífinu nógu einföldu. Hafið reglurnar fáar og skýrar, passið upp á röð, reglu og rútínu yfir daginn alla vikuna, gætið þess að hún nærist rétt og vel án sælgætis og sykraðra drykkja og fylgist með að hún sofi nóg. Sjáið líka til þess að hún fái góða hreyfingu úti og að sjónvarp og tölvur séu frekar umbun í stuttan tíma heldur en stöðugt í gangi. Smellið henni í bað eða sturtu ef hún er mjög pirruð en vatn hjálpar oft börnum til að róa sig. Sýnið festu og ákveðni í þessum smáatriðum sem stórminnka líkurnar á að erfið líðan og átök komi upp.
Byrgjum brunninn áður en barnið dettur
Forðið ykkur endilega frá erfiðum aðstæðum. Grípið inn um leið og þið sjáið hvert stefnir og bregðist við með hlýlegum útskýringum og samningum, bjóðið henni aðra valkosti eða leiðið hugann að einhverju öðru. Þannig getur hún æft jákvæðar lausnir í stað þess að renna sér í skapofsann. Farið ekki í aðstæður með erfiðum taugaáreitum eins og hávaða, troðningi og streitu. Slíkt fylgir búðarferðum, tívolíi eða 17. júní skemmtunum og endar oft með vonbrigðum og örþreyttu barni sem glatar gleðinni og skapstjórninni. Gerið ykkur fremur dagamun með athöfnum sem róa og veita útrás eins og gönguferð, út að leika á róló eða sundferð.
Hrós og umbun
Ég hvet ykkur sem sagt til að fyrirbyggja vandann eftir föngum og muna svo eftir að hrósa henni og hvetja þegar vel gengur. Aðferðir eins og að veita henni ekki athygli eða láta hana vera eina, skilar litlu. Svipting eins og að taka af henni teiknimyndir virkar illa miðað við að umbuna henni frekar fyrir góðan árangur með verðlaunum eða hrósi – og til þess þarf ekkert kerfi, heldur bara þá hjartagreind sem foreldrar eiga.
Þegar slysin verða
Að lokum veit ég að við getum aldrei komið í veg að slysin verði og barn spinni sig upp í óstjórnina. Þá duga ekki skammir og hótanir, heldur ást og hlýja. Best er að taka barnið í fangið, róa það og hugga rétt eins og barnið hafi meitt sig. Höldum því í fanginu en ef barnið kýs að jafna sig eitt þá verið samt nálægt því og til taks. Á eftir má ræða um líðan og tilfinningar barnsins út frá því að óhapp hafi orðið sem sé allt í lagi – foreldrarnir elska það jafnmikið og áður og pottþétt muni ganga betur næst.
Hlýjar kveðjur og gangi ykkur vel,
Magga Pála
Fleiri pistlar frá Möggu Pálu:
Ósammála í uppeldinu
Martröð á morgnanna
Ekki svöng á matmálstímum
The post Magga Pála: Skapstórt barn og ofsaköst appeared first on Fréttatíminn.